Hotel California
là bài hát nằm trong danh sách “phải biết” của người chơi guitar, tuy
nhiên để đánh được đoạn solo một cách hoàn hảo “giống với bản gốc” thì
không phải ai cũng làm được
Vòng hợp âm dùng cho bài này cũng khác lạ, ít thông dụng (có lẽ vì
thế mà nó tạo ra chất rất riêng), việc hiểu rõ về âm giai phía sau từng
hợp âm sẽ giúp bạn học dễ dàng hơn Vòng hợp âm: Bm – F#7 – A – E – G – D – Em – F#7
Dưới đây là 10 bước giúp bạn tiếp cận chính xác nhất để có thể solo Hotel California
1/ Bm
Dùng âm giai Si thứ tự nhiên (B natural minor scale) kết hợp với pentatonic (chấm đen)
2/ F#7
Bạn chú ý nốt A trở thành A# nhé, B harmonic minor scale
3/ A
nốt A nằm trong âm giai Bm, do đó bạn quay lại dùng âm giai của Bm
4/ E
Thông thường hợp âm Bm đi cùng với Em, tuy nhiên trong trường hợp này
là E, do đó chúng ta phải thay nốt G trong Em thành nốt G# để phù hợp
với hợp âm E
Theo cách này thì bạn dùng B Dorian scale
5/ G
quay trở lại với âm giai Bm tự nhiên
Don Felder và Joe Walsh đã tạo nên đoạn solo tuyệt vời này
6/ D
Bạn có thấy sự dịch chuyển quãng 5 từ các hợp âm? Bm-F#7, A-D, G-D đều là quãng 5
Dùng âm giai Bm tiếp cho D vì bản chất các nốt trong âm giai Bm và D là như nhau
7/ Em
Quy tắc quãng 5 trên đã bị phá bỏ bởi Em, tuy nhiên như đã nói Em đi
cùng với Bm do đó bạn tiếp tục quay lại với âm giai Bm tự nhiên
8/ F#7
Quay lại bước 2 bạn dùng B harmonic minor scale để solo và hướng nó về hợp âm chính Bm
9/ Voice Leading
Hiểu nôm na là khi thay đổi hợp âm bạn “đọc” theo 1 nốt chính giúp mình cảm được sự khác biệt đó
Thay vì nghĩ về những âm giai thay đổi theo hợp âm, bạn cố gắng nhớ nốt đó và xoay quanh nó
Người ta nói Jimi Hendrix đã cách mạng chơi guitar điện khi kết hợp R
& B, funk, blues rock và phiêu diêu trong sự nghiệp kéo dài chỉ
trong bốn năm với một số tác phẩm kinh điển. Hầu hết các nhà phân tích
âm nhạc, dân chơi guitar đều ca ngợi về tài solo của ông mà quên đi
phong cách đệm đàn guitar rất đặc trưng và cũng tài hoa không kém.
Hendrix thường kết hợp dây buông, dùng ngón cái, double stop, tách
rời hợp âm theo cách “đệm như solo” … để tạo ra âm thanh khác lạ. Trong
bài này chúng ta sẽ phân tích chi tiết hơn về phong cách đệm đàn guitar của ông
Phong cách FUNK
Hầu hết cách đệm của ông đều ảnh hưởng của Funk, ông sử dụng một số
dạng hợp âm mà trước giờ chưa ai đánh nên một vài người gọi đó là hợp âm
Hendrix (Hendrix chord)
Như hình bên dưới hợp âm F#m7: ngón 1 bấm nốt F#, ngón 4 bấm nốt E và A tại ngăn 5
Điển
hình của Hendrix chord có thể nghe F#7#9 trong bài “Foxey Lady”’s
chorus, the E7#9 trong bài “Purple Haze” và C#7#9 trong bài “Spanish
Castle Magic”
Một
số câu riff với các nốt đơn được Hendrix chơi như bài “If 6 Was 9,”
“Voodoo Child,” “Gypsy Eyes”, “Freedom”. Bên dưới là câu ông dùng A
minor pentatonic
Sử dụng hợp âm dây buông (open string sound)
Hendrix rất hay dùng hợp âm với dây buông để tạo sự mới lạ, bên dưới ông “chế biến” E minor pentatonic trên nền E7
Trong bài hát kinh điển “Little Wing” Hendrix đã giữ thế tay của hợp âm sus2 và di chuyển lên xuống trong khi để dây buông G xuyên suốt
Một cách ông hay dùng là bịt dây như hình dưới trong bài “Voodoo Child” : dây Rê không được dùng trng suốt đoạn đệm đó
Dùng ngón cái(THUMB VOICING)
Henrix có bàn tay khá to, nó giúp ông có thể dùng ngón cái để bấm các
nốt bass dây 6. Như trong bài “The Wind Cries Mary” thay vì đánh hợp
âm G trường thông thường, ông dùng ngón cái bấm ngăn 3 dây 6, ngón 1,2,3
thì bấm triad –> lúc này ngón út của ông có thể thêm thắt nốt E để
tạo ra hợp âm G6
Trong phần intro bài “Castles Made of Sand” ông cũng dùng ngón cái trên dây 6 ( hix câu này cực kỳ khó đánh, admin pó tay ) đi chuyển theo dạng sus2
Đây là cách mà Hendrix dùng nhiều nhất và thể hiện rõ nhất phong cách
của mình, ông áp dụng double stop và vài nốt trong hợp âm (mini) thêm
các kỹ thuật slide, hammer-on … bạn thử áp cách này cho hợp âm Đô trường
hoặc La thứ sẽ thấy nó hay vô cùng
Dưới đây là cách áp dụng của Hendrix cho vòng hợp âm C–G–Am–Em
Double Stoplà tên gọi của cách đánh 2 nốt nhạc phát ra âm thanh cùng một lúc. Rất đơn giản phải không nào
Thông thường 2 nốt được đánh có sự liên quan với nhau về quãng (cách nhau quãng 3, 5, 8…) để tạo ra giai điệu phong phú. Các kỹ thuật thường kèm theo là slide, hammer -on, pull off
Âm giai Đô trưởng (C major scale)cự kỳ phổ biến và dễ tập nhất, trong bài viết này chúng ta sẽ “luyện” 2 mẫu cơ bản nhưng rất hiệu quả giúp các bạn ghi nhớ từng nốt trong âm giai một cách nhanh nhất. Từ các thế bấm này bạn có thể suy ra các âm giai khác như La trưởng, Si trưởng … 1 cách dễ dàng. Xem bài viết trướcTìm hiểu âm giai trưởng, thứ-major and minor scale
Tay phải các bạn dùng kỹ thuật đánh phím xuống lên alternate picking nhé
Bắt đầu tại ngăn 5, dưới đây là vị trí các nốt trong C major scale
Bài tập 1:
Bắt đầu với liên 3, lặp lại 2 nốt trước đó, tập đánh xuôi và đánh ngược cho thuần thục
Bài tập 2:
Liên 4, lặp lại 3 nốt trước đó
Bài tập 3:
Khác với 2 bài tập trước, bài này giúp các bạn nhìn theo chiều dọc cần đàn, đánh tăng dần. Bạn chú ý vị trí có ghi chữ “shift” tức là chúng ta đẩy ngón đang bấm slide lên nốt tiếp theo. Xem5 kỹ thuật guitar cơ bảnnếu bạn chưa hiểu
Bài tập 4:
Đánh ngược lại
Luyện tập thường xuyên là cách ghi nhớ âm giai Đô trưởng nhanh nhất
Hợp âm guitar từ mô hình CAGEDgiúp các bạn biết cách bấm từng thế tay cho hợp âm ở những vị trí khác nhau trên cần đàn ghita. Như bạn đã biếtmột hợp âm có nhiều cách bấm khác nhau ở nhiều vị trí khác nhau, chúng có liên hệ ra sao? chúng ta sẽ xem chi tiết trong bài viết này
CAGED là gì?
là viết tắt tên của các hợp âm Đô trưởng (C) – La trưởng (A) – Sol trưởng (G) – Mi trưởng (E) – Rê trưởng (D)
Hình trên cho thấy hợp âm Đô trưởng (C major) ở những vị trí bấm khác nhau trên cần đán, nó nằm dưới “hình dạng” của các hợp âm khác (La trưởng, Sol trưởng) … Bạn xem bàicác hợp âm đồng dạngđể hiểu thêm nhé
Sơ đồ này giúp bạn dễ hình dung hơn
Ví dụ hợp âm Đô trưởng (C major) ở các vị trí
thế bấm thứ 1 (ai học ghita cũng biết cách bấm này )
thế bấm thứ 2 (ngăn 3) -> theo dạng của hợp âm La trưởng (A major)
thế bấm thứ 3 (ngăn 5) -> theo dạng của hợp âm Sol trưởng (G major)
thế bấm thứ 4 (ngăn 8) -> theo dạng của hợp âm Mi trưởng (E major)
thế bấm thứ 5 (ngăn 10) -> theo dạng của hợp âm D trưởng (E major)
Vậy sau ngăn 10 thì hợp âm Đô trưởng không còn thế bấm nào khác nữa? Không phải, mà là cách bấm sẽ quay lại theo vòng từ thế bấm thứ nhất. Xem bàiCách tập hợp âm Fa trưởng nhanh nhất
Ví dụ hợp âm Sol trướng (G major) ở các vị trí
thế bấm thứ 1 rất đơn giản (nốt Rê trên dây Si là tùy chọn) theo hình dáng Sol trưởng (G major)
thế bấm thứ 2 (ngăn 3) -> theo dạng của hợp âm Mi trưởng (E major)
thế bấm thứ 3 (ngăn 5) -> theo dạng của hợp âm Sol trưởng (D major)
…..
Vì sao như vậy?
C – A – G – E – D —-> xoay vòng khép kín, chúng ta bắt đầu từGthì thế bấm dạng tiếp theo làE–>D–>C–>A
nếu hợp âm Fa trưởng (F major) chúng ta áp dụng ra sao?
Một số dạng hơp âm có cùng thế tay bấm khi di chuyển trên những ngăn đàn khác nhau sẽ tạo ra hợp âm khác (cùng loại hoặc khác loại), có một số theo quy tắc, một số lại không.
Bài viết này sẽ phân tích một số dạng phổ biến để các bạn dễ học theo và ghi nhớ. Xem thêm bài viết vềcác loại hợp âm ghita
Hợp âm đồng dạng “cùng loại”
Là loại hợp âm khi bạn di chuyển thế tay lên các ngăn khác thìtính chất hợp âm không đổi.
VD: vị trí bấm ngăn 3 là hợp âm thứ –> vị trí bấm ngăn 5 cũng là thứ (minor), ngăn 10 cũng là thứ …
đây là nốt gốc (root note): nốt thấp nhất giúp xác định tên của hợp âm. Vd: nốt gốc là F thì các hợp âm liên quan như F trưởng, F7 …
Dạng hợp âm Fa trưởng –> nốt gốc là nốt F —> cùng cách bấm, bạn di chuyển thế tay lên các ngăn khác sẽ tạo ra hợp âm TRƯỞNG với tên là nốt gốc tại vị trí đó trên dây 6.
Ví dụ trên thì từ ngăn 1 dây 6 (nốt F) –> ngăn 7 (nốt B) –> Si trưởng (B major).
Dưới đây là một số thế bấm khác của hợp âm trướng
Hợp âm này có dây buông là dây 6 (open string) <—KHÔNGđánh dây này nhé
KHÔNGđánh dây 5 và dây 6
II. Hợp âm thứ
Hợp âm Fa trưởng đã đánh được thì dạng này cũng không khó
Vị trí ngăn 2 là Si thứ (B minor) —> lên ngăn 8 là Fa thứ (F minor)
III. Hợp âm major 7
ví dụ trên nếu bạn bấm ngay ngăn 5 thì gọi là hợp âm gì? Đó làA major 7
IV. Hợp âm minor 7
Rất đơn giản nếu bạn đã đánh được hợp âm Fa Trưởng trước đó
V. Hợp âm dominant 7
ngón 1 chặn cả 5 dây
KHÔNGđánh dây 5,6 nhé
VI. Hợp âm diminished
Dạng hợp âm này tuy dùng 4 ngón nhưng khá dễ bấm, chỉ đánh từ dây 2 đến dây 5
VII. Hợp âm augmented
KHÔNGđánh dây 1 và dây 6 nhé
Chỉ đánh từ dây 3 đến dây 6
Hợp âm đồng dạng “khác loại”
Là loại hợp âm khi bạn di chuyển thế tay lên các ngăn khác thìtính chất hợp âm thay đổi. Nguyên nhân chính do có một hoặc nhiều nốt là dây buông (open string) –> làm ảnh hưởng đến cấu tạo hợp âm.
VD: vị trí bấm ngăn 1 là hợp âm Trưởng, vị trí bấm ngăn 2 là hợp âm Sus …
Ghi nhớ:
Không đánh dây nào có ký hiệuX
Dây buông vẫn đánh bình thường
I. Hợp âm mở Đô trưởng (Open C)
Đây là ví dụ điển hình của dạng hơp âm khác loại, bạn thấy đấy tại thế bấm 1 chúng ta có hợp âm Đô trưởng (C) nhưng di chuyển lên ngăn 3 –> hợp âm Dsus (không phải là Rê trưởng nhé). Xem bài Hợp âm Sus là gì? Bạn chú ý là không đánh dây số 1 và 6 (X)
II. Hợp âm mở Mi trưởng (Open E)
Hợp âm Mi trưởng rất dễ bấm ở thế tay này khi có đến 3 dây buông (mở) –> các bạn di chuyển lên các ngăn 2, 3, 5, 7 sẽ cho ra các hợp âm hoàn toàn khác nhau như bên dưới
Hợp âm A2 sử dụng khi đệm hát rất hay, tuy nhiên chỉ có thể di chuyển lên vị trí ngăn 5, 6, 7 để có âm thanh hài hòa nhất. Bạn chú ý là không đánh dây số 6 (X)
Còn rất nhiều dạng hợp âm khác mà bài viết này không thể đề cập hết được, các bạn trong quá trình chơi nhạc sẽ tự rút ra thêm kinh nghiệm cho mình khi tiếp xúc hợp âm từ đó suy ra
Xem clip hướng dẫn bên dưới sẽ giúp các bạn dễ hình dung và có nhiều cảm hứng hơn với nhữnghợp âm đồng dạng